موضوعات
آرشيو وبلاگ
بــــی انـتــهــاتــریــن عــبــرتـــــــــــــــ پنج شنبه 9 آذر 1391برچسب:شروع تغذیه در کودکان(4, :: 18:49 :: نويسنده : حــسیـــنــــــ
در مورد شيرخوار 4 تا 6 ماهه
بين 4 تا 6 ماهگي (120 تا 180 روزگي) اگر شيرخوار، عليرغم اقدامات ذكر شده در مرود شيرخوار 2 تا 4 ماه، بعد از 5 تا 7 روز همچنان دچار كمبود وزن بود چون غذاي اصلي كودك زير 6 ماه، شير است ميتوان با نظر پزشك متخصص از شير دايه يا از شير مصنوعي به عنوان كمك شير استفاده نمود و يا غذاي كمكي را شروع كرد.
استفاده از شير مصنوعي بايد بعد از تغذيه مستقيم از پستان مادر و شير دوشيده شده مادر باشد و با فنجان يا قاشق به شيرخوار داده شود و هرگز از بطري استفاده نكرد.
![]() غذاي كمكي توصيه شده براي اين شيرخواران همان غذاي ماه اول شيرخواراني است كه انحصاراً 6 ماه با شير مادر تغذيه شدهاند.
بنابراين در سن 4 تا 6 ماگي شروع غذاي كمكي يا استفاده از شير مصنوعي فقط با اثبات دريافت كم شير مادر و عدم افزايش وزن مناسب كودك* است.
تغذيه تكميلي شيرخواري كه از شيرمادر محروم است و با شير مصنوعي تغذيه ميشود، چگونه بايد باشد؟
1) شروع تغذيه تكميلي در اين شيرخواران نيز پايان 6 ماهگي است.
2) به غذاي آنان به هيچ وجه، نمك نبايد اضافه شود.
3) به مرور كه مقدار و دفعات غذا بيشتر ميشود حجم شير مصنوعي را بايد محدودتر كرد.
4) شيرخوار بايد آب و مايعات بيشتري دريافت كند.
شروع غذاي كمكي در كودكاني كه دچار حساسيت غذايي هستند
تظاهرات ناخواسته به علت مصرف مواد غذايي ممكن است به صورت عدم تحمل غذا نظير (كمبود لاكتاز) و يا به صورت حساسيت به غذا باشد. تقريباً 4 تا 6 درصد كودكان (يك نفر از هر 20 تا 25 كودك) دچار حساسيت غذايي هستند كه حدود 90% اين حساسيتها مربوط به مصرف 6 ماده غذايي شامل شير گاو، تخممرغ، بادام زميني، مغزها (مانند گردو، فندق)، سويا و گندم است. ساير مواد غذايي آلرژي زا عبارتند از گوشت خوك، ماهي، صدف، ميگو، مركبات، گوجهفرنگي، ذرت، شكلات و افزودنيهاي مواد غذايي.
پختن غذا معمولاً نميتواند از واكنشهاي حساسيتي پيشگيري كند ولي ممكن است شدت حساسيت زايي آن را كاهش دهد.
در شيرخواران واكنشهاي موقتي و غيرآلرژي به بعضي از مواد غذايي خصوصاً ميوهها شايع است كه ميتواند به صورت بثورات و خشكي اطراف دهان (به علت آنزيمها و اسيدهاي طبيعي موجود در گوجهفرنگي، پرتقال و كيوي) يا اسهال (به دليل قند زياد در آب ميوه و ديگر نوشيدنيها) يا قرمزي
![]() اكثر مادران با نشانههاي آلرژي در كودكان خود آشنا هستند. علائم شايع حساسيت شامل تظاهرات تنفسي، گواشي يا پوستي است. بنابراين سرفههاي خشك و پشت سرهم، گرفتگي بيني، عطسههاي مكرر، آبريزش بيني، سرفههاي مقاوم، خس خس سينه، وجود خون در مدفوع، اگزما و كهير همچنين گريه و جمع كردن پاها به روي شكم، نفخ شكم، استفراغ و اسهال ميتوانند نشانههايي از تظاهرات آلرژي به غ ذا باشد.
گاهي ممكن است علائم خطرناكي از قبيل تورم شديد صورت، حلق، گلو و يا انقباض شديد ناحيه حنجره، خس خس سينه و تنگي نفس شديد، كاهش فشارخون يا افت سطح هوشياري در كودك بروز نمايد (آنافيلاكسي) كه يك حالت خطرناك و اورژانس بوده و بايد سريعاً به بخش اورژانس مراجعه شود.
نحوه شروع غذاي كمكي
در اين شيرخواران در ابتدا بايد از غذاهايي استفاده كرد كه امكان حساسيت زايي كمتري دارند و هر غذا نيز به صورت تك تك با فواصل يك هفته داده شود. در صورتي كه علائم حساسيت در كودك بروز نكند و غذا را تحمل نمايد به تدريج بر مقدار آن اضافه ميشود. در كودكي كه حساسيت واضحي به غذا از خود نشان ميدهد ممكن است گاهي لازم باشد فاصله شروع ماده غذايي جديد به دو هفته و يا بيشتر هم برسد.
غذاهاي مصرفي اين كودكان بايد در ابتدا از مواد خالص تهيه شده و ضمن پختن با آب تنها، با هيچ نوع ماده ديگري (به جز شير مادر) مخلوط نشود مثلاً ميتوان در ابتدا از هويج، لوبيا سبز، كدو مسمي، سبي زيمين، سيب درختي زرد، گلابي و از گروه گوشتها از بوقلمون و بره و از گروه غلات از برنج استفاده نمود. در مورد حبوبات و غلات نيز بايد تك تك آنها را مورد آزمايش قرار داد و اگر كودك حساسيت نشان نداد از مصرف مخلوط آنها استفاده نمود.
از تجويز مواد غذايي كه خاصيت حساسيت زايي زيادتري دارندبايد حداقل تا 12 ماهگي خودداري نمود. مثلاً مصرف بادام زميني، شكلات و كنجد تا دو سالگي ممنوع است و حتي بادام زميني را بعد از سه سالگي توصيه ميكنند.
روش ارائه غذاي كمكي:
در ابتدا مقدار كمي از ماده غذايي جديد رويگونه كودك ماليده و محل آن پس از 20 دقيقه مشاهده ميشود، اگر محل، قرمز شود نشانه حساسيت جدّي به آن ماده غذايي است و نبايد آن را به كودك داد. بريا تجويز مجدد، بايد دو ماه ديگر صبر نمود.
![]() در صورتي كه محل تماس غذا باگونه قرمز نشده باشد مقدار كمي از آن را روي كنار خارجي لب پائيني كودك گذاشته و بايد 20 دقيقه صبر كرد اگر بعد از اين مدت علائم آلرژي ظاهر نشد احتمال آلرژي به اين ماده غذايي كم است و ميتوان آن را به طريق زير به كودك داد:
روز اول:
صبح به عنوان صبحانه، نصف قاشق مرباخوري از غذاي موردنظر به كودك ارائه ميشود. اگر پس از 4 ساعت علائم حساسيت مشاهده نشد ظهر به عنوان ناهار، ميتوان يك قاشق مرباخوري از همان غذا را به كودك داد. پس از 4 ساعت اگر علائم حساسيت مشاهده نشد در نوبت بعدي غروب به عنوان شام، دو قاشق مرباخوري از همان غذا به كودك داده ميشود ولي باز هم بايد او را از نظر بروز واكنشهاي حساسيتي كنترل نمود. فراموش نشود كه اگر در تغييري در الگوي خواب كودك از قبيل بي قراري، گريه و بي خوابي او پيش بيايد ممكن است به دليل حساسيت به غذاي فوق باشد.
روز دوم:
روز دوم، غذاي فوق به كودك داده نميشود بلكه او فقط از شير مادر استفاده ميكند. در طي اين روز علائم حساسيت تاخيري به غذاي خورده شده روز قبل در كودك كنترل ميشود. علائم حساسيت تاخيري معمولاً 6 تا 8 ساعت و يا بيشتر پس از خوردن غذا ظاهر ميشود و اغلب شامل مشكلات تنفسي مانند گرفتگي بيني، عطسه مكرر، سرفه مقاوم و خس خس يا واكنشهاي پوستي از قبيل اگزما و كهير است.
روز سوم:
اگر طي روز دوم علائم حساسيت در كودك ظاهر نشد همان غذا با مقادير بيشتر به او داده ميشود.
![]() روز چهارم:
روز چهارم باز غذاي موردنظر حذف و فقط كودك از شير مادر استفاده ميكند تا در طي روز، علائم حساسيت تاخيري به غذاي خورده شده روز قبل كودك جستجو شود. اگر علائم حساسيت مشاهده نشد غذاي داده شده براي كودك بي خطر است و ميتوان آن را در برنامه غذايي او قرار داد.
هر زمان كه كودك علائم حساسيت را نشان بدهد بايد فوراً دادن غذا را قطع نمود و اگر آنافيلاكسي (وجود يك علامت پوستي به اضافه يك علامت عمومي مانند تنگي نفس) بروز كرد براي شروع مجدد آن والدين كودك بايد با پزشك مشورت كنند.
مواد غذايي ممنوع در اين شيرخواران:
شيرخواراني كه به برخي از مواد غذايي حساسيت نشان ميدهند و يا از خانوادههايي هستند كه زمينه آلرژي دارند استفاده از مواد غذايي زير برايشان ممنوع و يا شروع برخي از آنها بايد با تاخير انجام شود مانند: ذرت، محصولات دريايي (ماهي، ميگو)، كيوي، خربزه، ادويه، آجيل، شيرگاو و گندم.
در اين كودكان خربزه. انبه، خرما، گيلاس، انواع توتها، انواع مركبات، انجير، ذرت، گندم، ماست، پنير سفيد، پنير خيكي (Cottage)، ماهي و تخممرغ به بعد از يك سالگي و بادام زميني، مغزها (آجيلها)، شكلات، كنجد و انواع تخمهها به بعد از دو سالگي موكول ميگردد.
انجمن آسم و آلرژي آمريكا پيشنهاد ميكند به كودكان در معرض خطر، ارائه فرآوردههاي شير تا 12 ماهگي، تخممرغ تا 24 ماهگي، بادام زميني، ماهي و ساير محصولات دريايي بايد تا 3 سالگي به تاخير بيفتد.
به مادران شيرخواراني كه از شير مادر محرومند و به شير گاو هم حساسيت دارند توصيه ميشود كه در درجه اول سعي كنند از پستان خود شيردهي را از سر بگيرند در غير اين صورت از شير ساير مادران و اگر اين امر هم امكان نداشت از شير گوسفند، بز يا شير خشك تهيه شده از سويا (برخي شيرخواران كه به شير گاو حساسيت دارند به شير سويا و شير گوسفند و بز هم حساسيت نشان ميدهند) و يا شير مصنوعي كه كازئين آن هيدروليز شده باشد استفاده نمايند بنابراين والديني كه به پزشك دسترسي دارند براي مشاوره و گرفتن دستورات لازم بهتر است با پزشك در تماس باشند.
روند شروع مواد غذايي بريا شيرخواران دچار حساسيت غذايي:
(*) پختن سبزيها و ميوهها براي سنين 6 تا 9 ماهگي است.
دستور تهيه غذاهاي كمكي مورد استفاده كودكان زير يك سال
1ـ فرني آرد برنج:
مواد لازم:
طرز تهيه:
شير پاستوريزه را پس از به جوش آمدن، يك دقيقه در حال جوش نگهداريد و بعد در جاي خنك
![]() بعد آرد برنج و شرك را به شير اضافه كرده روي شعله ملايم قرار دهيد و مرتب آن را هم بزنيد تا كم كم به قوام مطلوب برسد يعني از قاشق نريزد.
با مقادير فوق حدود 12 تا 15 قاشق مرباخوري فرني به دست ميآيد كه هر گرم آن حدود يك سوم كيلوگالري، انرژي دارد. در صورت استفاده از نصف قاشق مرباخوري كره، هر گرم فرني 2 كيلوكالري انرژي خواهد داشت.
* بعد از 8 ماهگی ميتوانيد فرني كودك را با آرد گندم و يا نشاسته هم درست كنيد.
* اگر براي تهيه فرني از شيرهاي استريل يا با ماندگاري طولاني مدت استفاده مينمائيد اين شيرها نيازي به جوشاندن ندارند ولي بايد دقت كنيد كه بعد از باز كردن در آنها، در يخچال نگهداري شوند در اين صورت تا 48 ساعت ديگر هم براي شيرخوار قابل استفاده هستند.
* اگر فرني را با شير مادر تهيه ميكنيد اول آرد برنج و شكر را با آب بپزيد و با قوام سفتتري از روي اجاق برداريد تا بعد كه با شير مادر مخلوط و نرم ميكنيد به قوام مطلوب برسد. روزهاي اول كه شيرخوار يك يا دو قاشق مرباخوري فرني ميخورد بهتر است بقيه فرني تهيه شده را كه هنوز شير مادر به آن اضافه نكرده ايد در يخچال بگذاريد و دفعات بعد، هر بار كمي از آن را گرم كرده سپس با شير خود مخلوط نموده به كودك بدهيد.
* براي اطمينان يافتن از سلامت شير پاستوريزه، ابتدا يك قاشق شير را روي شعله قرار دهيد تا به جوش آيد. اگر شير دلمه شد دليل فساد آن است.
![]() توجه:
* چون از نحوه نگهداري شيرهاي پاستوريزه كيسهاي يا شيشهاي در مغازهها اطمينان كامل وجود ندارد بهتر است شير پاستوريزه از زمان جوش به مدت يك دقيقه جوشانده شود.
* چون از سالم بودن دامها هم ا طمينان كامل حاصل نيست لذا توصيه ميشود حتي الامكان از مصرف شير تازه خودداري شود مگر آن كه به مدت يك دقيقه جوشاند شود. ضمناً هنگام جوشاندن شير بايد در ظرف را باز نگه داشت و مرتب شير را به هم زد تا اصلاح آن تهنشين نشود.
2ـ حريره بادام:
مواد لازم:
طرز تهيه:
با مقادير فوق حدود 17 قاشق مرباخوري حريره بادام درست ميشود كه هر گرم آن 1/5 كيلوكالري، انرژي دارد.
3ـ پورهها:
شامل پوره سيبزميني، هويج، نخودفرنگي، لوبيا سبز، كدو حلوايي، كدو خورشتي و كرفس هستند. مخلوط اين پورهها نيز قابل استفاده است. پوره گوشت نيز بسيار مفيد و مغذي است.
طرز تهيه همه پورهها يكسان است و به يك نمونه از آن اشاره ميشود:
پوره سيبزميني:
مواد لازم:
نظرات شما عزیزان:
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
نویسندگان
پیوندها
آخرین مطالب
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
![]() |